داروسازی بالينی يا به تعبيری فارماکوتراپی، رشته ای است که با توسعه نقش داروساز به شکلی که مهارت های دارويی وی به طور سيستماتيک در سطح درمانی به کار گرفته شود، در ارتباط می باشد. دوره آموزشی داروسازی بالينی يک برنامه آموزشی سازمان يافته تخصصی پيرامون فارماکوتراپی می باشد.
با افزايش حجم اطلاعات در زمينه های مختلف پزشکی و علوم دارويی، متخصصين داروسازی بالينی توانسته اند با همکاری پزشکان و افراد دخيل در حلقه درمان، در پيشگيری، درمان بهينه و کاهش عوارض دارويی و يا عوارض مرتبط با بيماری و جلوگيری از خطاهای درمانی به نحو شايسته و مطلوب ارائه خدمات داشته باشند.
مراقبت های دارویی، یک نوع از خدمات بالینی بیمار محور بوده که طی آن پزشک، داروساز، و یا پرستارِ ارائه دهنده خدمات، مسئولیت رسیدگی به مشکلات دارویی بیمار را می پذیرد و در جهت رفع آن پاسخگو خواهد بود.
خدمات مراقبت های دارودرمانی، خدماتی هستند که هدف آنها انجام مراقبت های دارویی در رابطه با مجموعه رژیم دارودرمانی بیمار است و تمامی داروهای تجویز شده برای بیمار، داروهای بدون نسخه و حتی داروهای گیاهی و مکمل مورد مصرف بیمار را شامل می شود.
ارائه دهندگان خدمات مراقبت های دارودرمانی، مسئولیت دارند تا رژیم دارودرمانی بیماران را از هر نوع که باشد (دارودرمانی تحت نظارت پزشک، درمان با استفاده از داروهای غیر نسخه ای، درمان با استفاده از داروهای سنتی و یا مکمل)، در جهت ایجاد نتایج درمانی بهتر و بهبود کیفیت زندگی بیمار، هدایت نمایند.
ارائه مراقبت های دارویی باید به عنوان بخشی از فعالیت های تمامی همکاران حِرَف پزشکی که به نوعی در رابطه با دارودرمانی بیماران تصمیم گیری می نمایند، از جمله پزشکان، داروسازان، و پرستاران، مورد توجه باشد؛ در هر حال با توجه به اینکه داروسازان حداقل یک دوره ۶ ساله از تحصیلات دانشگاهی را با تمرکز بر داروشناسی و دارودرمانی گذرانده اند، انتظار می رود که ارائه خدمات مراقبت های دارودرمانی به عنوان فعالیت اصلی و تمام وقت، به طور عمده برای این متخصصین مطرح باشد.
ویژگی های دوره:
در این دوره آموزشی، مواردی که در تعریف دوره به عنوان اصول ارائه مراقبت های دارویی ذکر گردید، برای همکاران محترم داروساز و پزشک، آموزش داده می شود. با توجه به اینکه مدرّسین دوره، متخصص داروسازی بالینی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان هستند، سالهاست که در زمینه ارائه خدمات مراقبت های دارودرمانی در بیمارستان های بزرگ تهران و اصفهان فعالیت داشته و طبقِ تجربه ای که از نیازهای آموزشی در محیط بالین کسب کرده اند، سابقه و تجربه ی کافی در تدریسِ کاربردی این موضوعات در دانشگاه را نیز دارند. لذا دوره آموزشی که با تلفیقِ علم و تجربه ی عملیِ به کارگیری علم، تدوین شده باشد، قطعاً انتظارات شما از یک محتوای آموزشی خلاصه، جامع و کاربردی را برآورده خواهد کرد.
اهداف و رسالت برگزاری این دوره:
هدف ما این است که فارغ از بایدهای آموزشی که در چارچوب کوریکولوم های آموزشی دانشگاه وجود دارد و بیشتر مطالب به صورت پایه ارائه شده و خالی از محتوای عملی و کاربردی است، این بار مطالب موردِ نیاز همکاران عزیز داروساز و پزشک را به گونه ای ارائه دهیم که هر آنچه در عمل و در بالین، جای خالی آن را حس کرده بودید، اینجا آموزش ببینید. دوره ی آموزشی داروسازی بالینی، جوانب مختلف اصول ارائه مراقبت های دارویی را به صورت کاربردی پوشش خواهد داد.
خدمات ارائه شده به فراگیر (داروساز و پزشک) در این دوره:
ما به شما فراگیرانِ عزیزمان قول می دهیم که هر جمله ای که در محتواهای آموزشی ما می شنوید را بتوانید مستقیماً در بالین به کار گیرید. ادعای ما این است که دوره ها را کاملاً منطبق با نیازهای آموزشیِ شما در بالین تهیه کرده ایم، و میخواهیم که شما عزیزان، ما را از این نظر بیازمایید؛ و پس از گذراندنِ دوره ها با خیال راحت دانسته های عملیِ خود را در بالین محک بزنید.
پیش نیاز:
برای شرکت در این دوره لازم است دوره ی تحصیلی داروسازی یا پزشکی در دانشگاه را گذرانده باشید و یا مشغول گذراندنِ سال های آخر تحصیل خود باشید؛ و حتی الامکان، تجربه ی حضور در یکی از محیط های بالینی (بیمارستان، مطب، داروخانه، …) را داشته باشید.
سرفصل هایی که در این دوره ارائه می شود:
کلیه ی مباحث عملی و کاربردی مرتبط با مراقبت های دارودرمانی، شامل:
- تفسیر بالینی (نه عددی) تست های آزمایشگاهی
- شیوه ی صحیح دوزبندی داروها با توجه به نوع بیماری (اندیکاسیون)، سایر بیماری های همراه
- تنظیم دوز داروها در شرایط نارسایی کلیوی و کبدی
- احتیاطات مصرف هر دارو در هر یک از جمعیت های بیماران خاص
- احتیاطات مصرف داروها در دوران بارداری و شیردهی
- عوارض هر دسته ی دارویی، شیوه های پیشگیری یا مدیریت عوارض، و پیگیری های لازم پس از تجویز دارو
- تداخلات مهم و قابل توجه بین داروها، دارو- غذا، دارو- تست آزمایشگاهی
- عوارض و تداخلات مهم گیاه درمانی، تداخل داروهای گیاهی با سایر داروهای مورد استفاده بیمار
- احتیاطات مصرف داروهای گیاهی در بیماری های خاص
- مواد حاجب
- فراورده های بدنسازی
- روش های پیشگیری از بارداری
- سازگاری سرم ها و فراورده های تزریقی
- محاسبات داروسازی
- معرفی منابع علمیِ کاربردی و قابل استناد و شیوه ی استفاده ی صحیح از این منابع، در هر یک از زمینه های فوق الذکر
مهارت هایی که با شرکت در این دوره ها کسب می کنید:
در صورتی که بیمار مراجعه کننده به شما، مبتلا به بیماری های مختلف باشد، نارسایی ارگان داشته باشد، در دوران بارداری یا شیردهی باشد و نگرانِ مصرف دارو در این دوران باشد، در حال مصرف داروهای مختلف از دسته جات دارویی مختلف باشد (پُلی فارماسی)، اعتماد به مصرف داروهای گیاهی داشته و در حال مصرف انواع فراورده های گیاهی باشد، و بسیاری موارد مشابه …، پس از گذراندنِ این دوره ی آموزشی خواهید دید که دانش علمی و عملیِ کافی برای مدیریت این شرایط را دارید و از آنجا که شیوه ی استفاده صحیح از منابع علمی مرتبط را در این دوره آموزش دیده اید، دیگر نگرانِ نقص اطلاعات علمی و کاربردیِ خود در این موارد نیستید.
این آموزش کجا کاربرد دارد؟
در بخش های بیمارستان، در مطب، در داروخانه، در خانه سالمندان، در بهزیستی، در مراکز خصوصی درمانی، هر جا که بالین باشد، بیمار باشد، مراجعه کننده ای در خصوص روند دارودرمانی خود از شما سؤالی بپرسد، حتی در جمعِ دوستان و آشنایان که شما را به عنوان عضوی از کادرِ درمان می شناسند و دانشِ شما را مرجعِ قابل اعتمادی در خصوص مراقبت های دارودرمانی می دانند.
مزیت این دوره نسبت به سایر دوره های آموزشی مشابه:
به شما قول می دهیم که این دوره ها نه یک مطلب اضافه دارد، نه یک مطلب کم! خواهید دید که حداقل از این نظر، با آموزش هایی که در دانشگاه دریافت کرده اید، کاملاً متفاوت است؛ و البته ادعا داریم که با توجه به دانش و تجربه ی دانشگاهیِ تیم مدرّسین، کیفیت دوره ها نیز قطعاً با هر آنچه که تا کنون در این زمینه دیده و شنیده اید، متفاوت است. چند دهه تجربه در بالین، در دوره های آموزشی ما گنجانده شده است. در محیط های درمانی که مشغول به کار شده اید، چه نیاز آموزشی را حس کرده اید که در دانشگاه به شما آموزش داده نشده؟ همینجا به دنبالِ یادگیری آن باشید، و پس از تهیه ی دوره ها، از این نظر ما را محک بزنید. با وجدان و خاطرِ آسوده، پذیرای نظرات شما هستیم.
مدت زمان این دوره آموزشی:
سعی کرده ایم هر مطلب آموزشی را در کلیپ های یک و نیم الی سه ساعته ارائه کنیم. البته باز هم مزیت دوره های ما نسبت به سایر دوره های مشابه در این است که علاوه بر تهیه هر مطلب به صورت کلیپ آموزشی یکپارچه، هر محتوای آموزشی در قالب چند کلیپ کوتاه تر که هر کدام یکی از زیرشاخه های مطلب را آموزش می دهد، شکسته شده و با عنوان مرتبط با زیرشاخه ی خود، در پروفایل شما قرار می گیرد. بنابراین هر زمان که مایل بودید فقط قسمتی اختصاصی از یک مطلب کلی را مجدداً آموزش ببینید، این امکان در پروفایل شما به سهولت فراهم است.